Vijf elementen, vijf cyclische bewegingen

De theorie over Yin en Yang en de Vijf elementenleer (Wu Xing) vormen de basis van de Chinese medische theorie. ‘Wu’ betekent vijf en ‘Xing’ betekent ‘beweging’, ‘proces’, ‘gaan’ of ‘gedrag’. De Wu Xing heeft als uitgangspunt dat alles in de natuur, inclusief energie, cyclisch verloopt. In cirkels dus. In de natuur is dat te merken aan onder andere het wisselen van de seizoenen. In het menselijk lichaam is het te zien aan de onderlinge samenhang van de verschillende organen.
De leer van de vijf elementen brengt alles onder in vijf categorieën/basiselementen: Hout, Vuur, Aarde, Metaal en Water. De theorie verklaart de wisselwerking tussen de vijf elementen en is weer te geven in twee cyclische wisselwerkingen:

• wederzijdse voeding (moeder-zoonrelatie): Hout voedt Vuur, Vuur voedt Aarde, Aarde voedt Metaal, Metaal voedt Water, Water voedt Hout;
• wederzijdse beperking (controlerende relatie): Hout kan Aarde bedwingen, Aarde kan Water indammen, Water kan Vuur beperken, Vuur kan Metaal smelten, Metaal kan Hout inperken.

Een voorbeeld. Stress is een emotie die behoort tot het orgaansysteem van de Lever en het element Hout. Bij buitensporige of langdurige stress kan het Hout-element in exces {alternatief: overbelast}raken en daardoor het Aarde-element gaan overheersen. Hierdoor kan het orgaansysteem van de Milt, dat valt onder het element Aarde, zijn transformerende functie voor voedsel – de spijsvertering – niet meer goed uitvoeren. Daarom hebben veel mensen in een stresssituatie last van diarree.